25 sierpnia 2023 r.

Grupa taryfowa, taryfa, tabela stawek i opłat dla energii elektrycznej. Znajomość tych pojęć pozwoli na zrozumienie, skąd wynika wysokość faktury za prąd. Z poniższego wpisu można się dowiedzieć również na jakich zasadach i jak często można zmieniać grupę taryfową, by płacić mniej za energię elektryczną.

Taryfa – co to jest?

Samo pojęcie taryfy określa ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 z późn. zm.), które oznacza zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, opracowany przez przedsiębiorstwo energetyczne i wprowadzany jako obowiązujący dla określonych w nim odbiorców w trybie określonym ustawą.

Kto ustala taryfę za energię elektryczną?

Taryfy za energię elektryczną ustalają przedsiębiorstwa energetyczne respektując zasady wskazane w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne oraz w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw energii, które określa sposób kształtowania i kalkulacji taryf dla energii elektrycznej oraz sposób rozliczeń w obrocie energią elektryczną, biorąc pod uwagę:

1. politykę energetyczną państwa,
2. zapewnienie pokrycia uzasadnionych kosztów przedsiębiorstw energetycznych, w tym kosztów ich rozwoju,
3. realizację przedsięwzięć z zakresu ochrony przeciwpożarowej,
4. ochronę interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen i opłat,
5. poprawę efektywności dostarczania i wykorzystywania energii elektrycznej,
6. równoprawne traktowanie odbiorców,
7. eliminowanie subsydiowania skrośnego oraz przejrzystość cen i stawek opłat.

Ustalona przez przedsiębiorstwo energetyczne taryfa podlega następnie przedstawieniu Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki do zatwierdzenia. Stosownie do art. 47 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesje ustalają taryfy dla paliw gazowych i energii, które podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa URE, oraz proponują okres ich obowiązywania. Przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesje przedkładają Prezesowi URE taryfy oraz ich zmiany z własnej inicjatywy nie później niż w terminie dwóch miesięcy przed upływem okresu obowiązywania taryfy poprzedniej lub na żądanie Prezesa URE.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdza taryfę bądź odmawia jej zatwierdzenia w drodze decyzji administracyjnej w przypadku stwierdzenia niezgodności taryfy z zasadami i przepisami, o których mowa w art. 44-46 ustawy Prawo energetyczne.

W przypadku upływu okresu, na jaki została ustalona taryfa, do dnia wejścia w życie nowej taryfy stosuje się taryfę dotychczasową, jeżeli:

• decyzja Prezesa URE nie została wydana albo
• toczy się postępowanie odwoławcze od decyzji Prezesa URE.

Przedsiębiorstwo energetyczne wprowadza taryfę dla energii elektrycznej do stosowania nie wcześniej niż po upływie 14 dni i nie później niż do 45 dnia od dnia jej opublikowania.

 

 

Grupa taryfowa za energię elektryczną – pojęcie

 

Zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2022 r. poz. 2505 z późn. zm.; dalej jako rozporządzenie) „grupa taryfowa” oznacza grupę odbiorców kupujących energię elektryczną lub korzystających z usługi przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, albo usługi kompleksowej, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania.

 

Grupa taryfowa – ile ich jest?

 

Grupy taryfowe i szczegółowe kryteria kwalifikowania odbiorców do grup taryfowych, zawierają  taryfy przedsiębiorstw energetycznych (zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Najczęściej stosowane są cztery grupy taryfowe oznaczone literami:

A – najwięksi odbiorcy np. kopalnie, huty, cementownie,

B – duże firmy i zakłady,

C – małe i średnie firmy i gospodarstwa rolne,

G – gospodarstwa domowe.

Taryfa w zależności od zakresu wykonywanej przez przedsiębiorstwo energetyczne działalności gospodarczej określa:

1) grupy taryfowe i szczegółowe kryteria podziału odbiorców na te grupy;

2) rodzaje oraz wysokość cen lub stawek opłat dla poszczególnych grup taryfowych, a także warunki ich stosowania;

3) sposób ustalania:

a) bonifikat za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców,

b) opłat za:

– przyłączenie do sieci,

– usługi wykonywane na dodatkowe zlecenie odbiorcy,

– nielegalny pobór energii elektrycznej,

– ponadumowny pobór energii biernej i przekroczenia mocy umownej,

– wznowienie dostarczania energii elektrycznej, jeżeli wstrzymanie tego dostarczania nastąpiło z przyczyn, o których mowa w art. 6b ust. 1, 2 i 4 ustawy.

Określone w taryfie ceny lub stawki opłat dla poszczególnych grup taryfowych różnicuje się odpowiednio do kosztów uzasadnionych wykonywanej działalności gospodarczej związanej z zaopatrzeniem w energię elektryczną.

Taryfę kształtuje się w taki sposób, aby odbiorca mógł na jej podstawie obliczyć należność odpowiadającą zakresowi usług związanych z zaopatrzeniem w energię elektryczną określonemu w umowie o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej lub w umowie sprzedaży energii elektrycznej albo w umowie kompleksowej.

Podział odbiorców na grupy taryfowe, w myśl § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia, jest dokonywany w zależności od poziomu kosztów uzasadnionych, ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne za dostarczenie energii elektrycznej do tych odbiorców, na podstawie poniższych kryteriów:

1. poziomu napięcia sieci w miejscu dostarczania energii elektrycznej;
2. wartości mocy umownej;
3. systemu rozliczeń;
4. liczby rozliczeniowych stref czasowych;
5. zużycia energii elektrycznej na potrzeby gospodarstw domowych.

 

 

Czy grupa taryfowa G może być stosowana tylko przez gospodarstwa domowe?

 

Do grup taryfowych G, ustalonych stosownie do § 6 ust. 1 pkt 5 ww. rozporządzenia, zaliczani są w taryfach poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych odbiorcy niezależnie od napięcia zasilania i wielkości mocy umownej, którzy zużywają energie elektryczną na potrzeby:

1. gospodarstw domowych;
2. pomieszczeń gospodarczych, związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych tj. pomieszczeń piwnicznych, garaży, strychów, o ile nie jest w nich prowadzona działalność gospodarcza;
3. lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, to jest: domów akademickich, internatów, hoteli robotniczych, klasztorów, plebanii, kanonii, wikariatek, rezydencji biskupich, domów opieki społecznej, hospicjów, domów dziecka, jednostek penitencjarnych i wojskowych w części bytowej, jak też znajdujących  się w tych lokalach pomieszczeń pomocniczych, to jest: czytelni, pralni, kuchni, pływalni, warsztatów itp., służących potrzebom bytowo–komunalnym mieszkańców,  o ile nie jest w nich prowadzona działalność gospodarcza;
4. mieszkań rotacyjnych, mieszkań pracowników placówek dyplomatycznych i zagranicznych przedstawicielstw;
5. domów letniskowych, domów kempingowych i altan w ogródkach działkowych, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza oraz w przypadkach wspólnego pomiaru – administracja ogródków działkowych;
6. oświetlenia w budynkach mieszkalnych: klatek schodowych, numerów domów, piwnic, strychów, suszarni, itp.;
7. zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych;
8. węzłów cieplnych i hydroforni, będących w gestii administracji domów mieszkalnych;
9. garaży indywidualnych odbiorców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza.

 

Różnicowanie cen lub stawek opłat dla poszczególnych grup taryfowych

 

Ceny lub stawki opłat, o których mowa w § 5 rozporządzenia, mogą być różnicowane dla poszczególnych grup taryfowych z uwzględnieniem podziału doby i roku na strefy i okresy czasowe. Taryfa może przewidywać więcej niż jeden sposób podziału doby na strefy czasowe.

Zgodnie z § 6 ust. 4 rozporządzenia, przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej tworzy odrębną grupę taryfową dla odbiorców zużywających energię elektryczną na potrzeby gospodarstw domowych, w celu stymulowania tych odbiorców do zużywania większej ilości energii elektrycznej w godzinach od 22:00 do 6:00. Zasady rozliczeń w tej grupie określone są w z § 6 ust. 5-10 rozporządzenia i taryfach przedsiębiorstw, zajmujących się dystrybucja energii elektrycznej,  do sieci których przyłączeni są odbiorcy.

Dlatego też obok symbolu taryfy w postaci litery znajdują się również cyfry.

Pierwsza cyfra – 1 albo 2 oznacza:

1 – wartość mocy umownej jest mniejsza niż 40 kW, a przedlicznikowe zabezpieczenie nie wynosi więcej niż 63 A.

2– wartość mocy umownej jest większa od 40 kW, a przedlicznikowe zabezpieczenie jest większe niż 63 A.

Na trzecim miejscu symbolu grupy taryfowej znajdują się cyfry, które oznaczają liczbę rozliczeniowych stref czasowych:

1 – jednostrefowa,

2 – dwustrefowa,

3 – trzystrefowa.

 

Grupa taryfowa – jakie są zasady zaliczania w przypadku kilku miejsc dostarczania energii?

Odbiorcę, który pobiera energię elektryczną:

• z kilku miejsc dostarczania tej energii położonych w sieci o różnych poziomach napięć, zalicza się do grup taryfowych oddzielnie w każdym z tych miejsc,
• z kilku miejsc dostarczania energii elektrycznej położonych w sieci o jednakowych poziomach napięć, można zaliczyć do grup taryfowych oddzielnie w każdym z tych miejsc, chyba że energia elektryczna jest pobierana do zasilania jednego zespołu urządzeń z więcej niż jednego miejsca dostarczania energii elektrycznej na tym samym poziomie napięcia, wówczas odbiorca ten wybiera grupę taryfową jednakową dla wszystkich miejsc dostarczania energii elektrycznej

– zgodnie z kryteriami podziału odbiorców na grupy taryfowe przyjętymi w danym przedsiębiorstwie energetycznym.

 

Zmiana grupy taryfowej

 

Odbiorca, który ze względu na przyjęty w przedsiębiorstwie energetycznym podział odbiorców na grupy taryfowe dokonany na podstawie kryteriów, o których mowa w § 6 ust. 1 rozporządzenia, może być zaliczony w odniesieniu do danego miejsca dostarczania energii elektrycznej do więcej niż jednej grupy taryfowej, wybiera jedną spośród tych grup.

 

Odbiorca może wystąpić do przedsiębiorstwa energetycznego o zmianę grupy taryfowej nie częściej niż raz na 12 miesięcy, a w przypadku zmiany stawek opłat – w okresie 60 dni od dnia wejścia w życie nowej taryfy. Warunki zmiany grupy taryfowej określają umowa sprzedaży energii elektrycznej lub umowa o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej albo umowa kompleksowa (§ 7 ust. 2-3 ww. rozporządzenia).