14 sierpnia 2024 r.

Przy Prezesie URE działa Koordynator do spraw negocjacji, prowadzący postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów pomiędzy określonymi podmiotami oraz w ściśle określonych sprawach. Sytuacje sporne w sektorze elektroenergetycznym nie należą bowiem do rzadkości. Dlatego w przepisach ustawy Prawo energetyczne przewidziane zostały mechanizmy mające wpierać odbiorców i prosumentów. Kto i na jakich zasadach może wystąpić z wnioskiem do Koordynatora do spraw negocjacji oraz jakie uprawnienia posiada Koordynator do spraw negocjacji przedstawia niniejszy wpis.

 

Koordynator do spraw negocjacji a Prezes Urzędu Regulacji Energetyki

Koordynator do spraw negocjacji jest podmiotem uprawnionym do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich oraz osobą prowadzącą to postępowanie w rozumieniu tej ustawy.

Koordynator ds. negocjacji przy Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki jest wpisany do rejestru podmiotów uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki nie jest jedynym podmiotem, który w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne został wyposażony w kompetencje do analizowania kwestii spornych na rynku energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła.

Prezes URE rozstrzyga ściśle określone spory wskazane w art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego w drodze decyzji administracyjnej, a zatem w sposób władczy i jednostronny wskazuje stronom sposób rozwiązania sporu, biorąc oczywiście pod uwagę zasady i przepisy Prawa energetycznego oraz Kodeksu postępowania administracyjnego. Koordynator do spraw negocjacji takich władczych kompetencji jak Prezes URE jednak nie posiada.

 

Pomiędzy jakimi stronami Koordynator do spraw negocjacji może rozstrzygać spory?

Koordynator do spraw negocjacji prowadzi postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów między:

1. odbiorcami paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym a przedsiębiorstwami energetycznymi, agregatorem lub obywatelskimi społecznościami energetycznymi,
2. prosumentami energii odnawialnej, prosumentami wirtualnymi energii odnawialnej lub prosumentami zbiorowymi energii odnawialnej oraz odbiorcami aktywnymi będącymi konsumentami a przedsiębiorstwami energetycznymi, agregatorem lub obywatelskimi społecznościami energetycznymi.

 

W jakich sprawach może rozstrzygać spory Koordynator do spraw negocjacji?

Spory te mogą wynikać jedynie ze ściśle określonych kategorii umów, do których ustawa Prawa energetyczne zalicza umowy:

1) o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, gazowej lub ciepłowniczej, w tym o przyłączenie mikroinstalacji;

2) o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej lub gazu ziemnego;

3) o świadczenie usług przesyłania i dystrybucji ciepła;

4) sprzedaży;

5) kompleksowych;

6) agregacji;

7) o świadczenie usług magazynowania energii elektrycznej.

 

Kompetencje Koordynatora w sprawach pozasądowego rozwiązania sporów to:

1) umożliwia zbliżenie stanowisk stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony lub

2) przedstawia stronom propozycję rozwiązania sporu.

 

 

W zakresie nieuregulowanym w ustawie Prawo energetyczne:

1) stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich;

2) nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.

 

Wniosek o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem do spraw negocjacji

Postępowanie przed Koordynatorem wszczyna się na wniosek odbiorcy paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosumenta energii odnawialnej będącego konsumentem albo odbiorcy aktywnego będącego konsumentem.

Warunkiem wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem jest podjęcie przez odbiorcę paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosumenta energii odnawialnej będącego konsumentem albo odbiorcę aktywnego będącego konsumentem próby kontaktu z przedsiębiorstwem energetycznym, agregatorem lub obywatelską społecznością energetyczną w celu bezpośredniego rozwiązania sporu.

Wniosek o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem zawiera co najmniej elementy określone w art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, to jest co najmniej oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, wskazanie rodzaju postępowania, o którym mowa w art. 3, zgodnie z wyborem wnioskodawcy, oraz jego podpis.

Wnioskodawca może wnosić o umożliwienie zbliżenia stanowisk stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony lub przedstawienie stronom propozycji rozwiązania sporu.

Do wniosku o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem dołącza się:

1) informację, czy występowano do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu w trybie art. 8 ust. 1 Prawo energetyczne;

2) oświadczenie, że sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami nie jest w toku albo nie została już rozpatrzona przez Koordynatora, inny właściwy podmiot albo sąd;

3) kopię korespondencji odbiorcy paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosumenta energii odnawialnej będącego konsumentem albo odbiorcy aktywnego będącego konsumentem z przedsiębiorstwem energetycznym, agregatorem lub obywatelską społecznością energetyczną dotyczącej sporu lub oświadczenie tych podmiotów o podjęciu próby kontaktu z przedsiębiorstwem energetycznym, agregatorem lub obywatelską społecznością energetyczną i bezpośredniego rozwiązania sporu.

W przypadku gdy wniosek o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem nie spełnia wymagań formalnych, Koordynator wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w wyznaczonym terminie nie krótszym niż 7 dni, pod rygorem jego pozostawienia bez rozpatrzenia.

 

 

Odmowa rozpatrzenia sporu przez Koordynatora

Koordynator odmawia rozpatrzenia sporu w przypadku, gdy:

1) przedmiot sporu wykracza poza kategorie sporów objęte właściwością Koordynatora;

2) odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosument energii odnawialnej będący konsumentem albo odbiorca aktywny będący konsumentem nie podjął przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem próby kontaktu z przedsiębiorstwem energetycznym, agregatorem lub obywatelską społecznością energetyczną i bezpośredniego rozwiązania sporu;

3) sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami jest w toku, z zastrzeżeniem art. 31e ust. 2, albo została już rozpatrzona przez Koordynatora, inny właściwy podmiot albo sąd;

4) wartość przedmiotu sporu jest wyższa albo niższa od progów finansowych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 31f ust. 2.

 

Udział przedsiębiorstwa energetycznego, agregatora lub obywatelskiej społeczności energetycznej w postępowaniu przed Koordynatorem jest obowiązkowy w przypadku, gdy wnioskodawcą jest odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym lub odbiorca aktywny będący konsumentem.

 

 

Relacje pomiędzy postępowaniami przed Koordynatorem a Prezesem URE

Jeżeli z informacji, o której mowa w art. 31d ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne wynika, że odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosument energii odnawialnej będący konsumentem albo odbiorca aktywny będący konsumentem wystąpił do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu w trybie art. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, Koordynator przekazuje Prezesowi URE tę informację.

W przypadku wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania przed Koordynatorem Prezes URE zawiesza z urzędu toczące się przed nim postępowanie prowadzone w trybie art. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne w sprawie tego sporu.

Jeżeli odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, prosument energii odnawialnej będący konsumentem albo odbiorca aktywny będący konsumentem wystąpi z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu w trybie art. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne w trakcie toczącego się postępowania przed Koordynatorem, Prezes URE zawiesza z urzędu postępowanie prowadzone w trybie art. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, po jego wszczęciu.

Dopuszczalność prowadzenia postępowania przez Koordynatora do spraw negocjacji może być ograniczona kwotowo. Minister właściwy do spraw energii może określić, w drodze rozporządzenia, wysokość progów finansowych wartości przedmiotu sporu, których przekroczenie uprawnia Koordynatora do odmowy rozpatrzenia sporu. Na stan dzisiejszy takie rozporządzenie nie zostało wydane.

 

 

Szczegółowy tryb prowadzenia postępowania przez Koordynatora do spraw negocjacji

W rozporządzeniu Ministra Energii w sprawie prowadzenia przez Koordynatora do spraw negocjacji postępowania w zakresie pozasądowego rozwiązywania sporów z dnia 1 sierpnia 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1493) określony został:

1) szczegółowy tryb prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów, w tym termin na wyrażenie przez strony zgody na przedstawioną propozycję rozwiązania sporu lub zastosowanie się do niej,

2) sposób wnoszenia wniosków o wszczęcie postępowania,

3) sposób wymiany informacji między stronami postępowania za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub przesyłką pocztową.

 

Zawiadomienie o wszczęciu postępowania przez Koordynatora do spraw negocjacji

Koordynator do spraw negocjacji po otrzymaniu wniosku o wszczęcie postępowania wszczyna postępowanie i zawiadamia strony o jego wszczęciu.

Zawiadomienie kierowane jest do:

1) wnioskodawcy:

a) przesyłką rejestrowaną – w przypadku wpływu wniosku w postaci papierowej, albo

b) za pomocą środków komunikacji elektronicznej – w przypadku wpływu wniosku w postaci elektronicznej, w tym za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej (ePUAP) lub formularza kontaktowego zamieszczonego na stronie internetowej prowadzonej przez Koordynatora;

2) przedsiębiorstwa energetycznego za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub przesyłką pocztową.

Wniosek może zostać złożony w postaci papierowej do Koordynatora na adres Urzędu Regulacji Energetyki lub w postaci elektronicznej, w tym za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej (ePUAP) lub formularza kontaktowego zamieszczonego na stronie internetowej prowadzonej przez Koordynatora.

Wymiana informacji odbywa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej, za pośrednictwem Koordynatora.

W przypadku niewyrażenia przez stronę zgody na wymianę informacji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, wymiana informacji między stronami postępowania odbywa się przesyłką pocztową.

 

Termin na ustosunkowanie się do wniosku przez przedsiębiorstwo energetyczne

Koordynator informuje przedsiębiorstwo energetyczne o wszczęciu sporu, w tym o jego przedmiocie i żądaniach wnioskodawcy, oraz przepisach prawa mających zastosowanie w sprawie, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni na ustosunkowanie się do wniosku.

Jeżeli w wyznaczonym terminie przedsiębiorstwo energetyczne:

1) nie ustosunkuje się do wniosku albo

2) oświadczy, że nie wyraża zgody na udział w postępowaniu

– Koordynator kończy postępowanie, o czym niezwłocznie informuje strony postępowania.

Koordynator, w razie potrzeby, wzywa strony, wyznaczając termin do przedstawienia dokumentów, informacji lub wyjaśnień, w tym wszelkich okoliczności mogących przyczynić się do rozwiązania sporu.

 

Możliwość zwołania posiedzenia przez Koordynatora do spraw negocjacji

 Jeżeli przemawia za tym charakter sporu, Koordynator może zwołać posiedzenie, na które wzywa strony postępowania. Posiedzenie wyznacza się w terminie umożliwiającym stawienie się stronom oraz ich pełnomocnikom, gdy zostali ustanowieni.

Strony, w terminie 14 dni od dnia otrzymania propozycji rozwiązania sporu, zajmują stanowisko w odniesieniu do tej propozycji.

Jeżeli strona nie wyrazi zgody na przedstawioną propozycję rozwiązania sporu lub na zastosowanie się do niej albo nie dochowa terminu na zajęcie stanowiska, Koordynator kończy postępowanie.

 

Zakończenie postępowania przez Koordynatora do spraw negocjacji

Koordynator kończy postępowanie:

1) w przypadku wycofania wniosku przez wnioskodawcę w trakcie postępowania;

2) w przypadkach, gdy przedsiębiorstwo energetyczne oświadczy, że nie wyraża zgody na udział w postępowaniu albo nie wyrazi zgody na przedstawioną propozycję rozwiązania sporu lub na zastosowanie się do niej albo nie dochowa terminu na zajęcie stanowiska;

3) gdy przeprowadzenie postępowania stało się z innych przyczyn niemożliwe.

 

 

Pomoc prawną i reprezentację w sprawach dotyczących rozwiązywania sporów zarówno przed Prezesem URE jak i Koordynatorem do spraw negocjacji zapewni Państwu Kancelaria radcy prawnego dr Przemysław Zdyb w Szczecinie.

Zapraszam do kontaktu.