Odszkodowanie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości
I POZOSTAŁE ROSZCZENIA NA SKUTEK UCHWALENIA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W GMINIE
Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może (z pewnymi ustawowymi wyjątkami) żądać od gminy albo od władającego terenem zamkniętym, (jeżeli uchwalenie planu lub jego zmiana spowodowane były potrzebami obronności i bezpieczeństwa państwa):
- odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
- wykupienia nieruchomości lub jej części.
Realizacja wskazanych wyżej roszczeń może nastąpić również w drodze zaoferowania przez gminę właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zamiennej. Wówczas z dniem zawarcia umowy zamiany roszczenia wygasają.
Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość i nie skorzystał z praw tych praw, może żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości. W tej sytuacji roszczenia można zgłaszać w terminie 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące.
Warunkiem otrzymania odszkodowania jest wcześniejsza sprzedaż nieruchomości.
Odszkodowanie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości
Wysokość odszkodowania z tytułu obniżenia wartości nieruchomości ustala się na dzień jej sprzedaży. Obniżenie wartości nieruchomości stanowią różnicę między wartością nieruchomości określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego a jej wartością, określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego przed zmianą tego planu, lub faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości przed jego uchwaleniem.
Należy podkreślić, że inaczej niż w przypadku opłaty planistycznej, w przypadku roszczeń o odszkodowanie (oraz zwrotu pobranego odszkodowania) z powodu obniżenia wartości nieruchomości przez uchwalenie bądź zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, spory rozstrzygają sądy powszechne (sądy cywilne).
Uprawnionymi do wniesienia powództwa przeciwko gminie będą odpowiednio aktualni i byli właściciele (użytkownicy wieczyści) nieruchomości. Wartość przedmiotu sporu, określa się według art. 19 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego KPC. Będzie to wysokość dochodzonego odszkodowania lub wartość nieruchomości w przypadku roszczeń wynikających z art. 36 ust. 1–3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W przypadku opóźnienia w wypłacie odszkodowania lub wykupie nieruchomości właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu przysługują również odsetki ustawowe.
Wartość nieruchomości określa się na podstawie:
- w sytuacji gdy na skutek uchwalenia planu miejscowego dla terenów dotychczas nieobjętych takim planem albo nieobjętych obowiązującym w dniu uchwalenia tego planu planem miejscowym niemożliwe lub istotnie ograniczone stało się dalsze faktyczne użytkowanie terenu i gruntu w sposób zgodny z mającym miejsce w dniu uchwalenia planu miejscowego faktycznym użytkowaniem – wyłącznie faktycznego użytkowania terenu i gruntu oraz dostępu do istniejących w dniu wejścia w życie planu miejscowego dróg publicznych, sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych, gazowych, ciepłowniczych oraz telekomunikacyjnych;
- w sytuacji gdy na skutek zmiany planu miejscowego lub uchwalenia planu miejscowego dla terenu objętego obowiązującym w dniu uchwalenia tego planu planem miejscowym, korzystanie z nieruchomości lub jej części w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone – dotychczasowego przeznaczenia wynikającego z planu miejscowego, który jest zmieniany lub uchylany.
W odniesieniu do zasad określania wartości nieruchomości oraz zasad określania skutków finansowych uchwalania lub zmiany planów miejscowych, a także w odniesieniu do osób uprawnionych do określania tych wartości i skutków finansowych stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, o ile przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie stanowią inaczej. Oznacza to, że podstawą określenia tych wartości jest wycena sporządzona przez rzeczoznawcę majątkowego.
Roszczenie o odszkodowanie z tytułu utraty możliwości korzystania z nieruchomości w sposób dotychczasowy na skutek uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przedawniają się na zasadach przepisów art. 118 Kodeksu Cywilnego. Zatem, co do zasady, okres przedawnienia wynosi 6 lat.
Kancelaria radcy prawnego dra Przemysława Zdyba oferuje kompleksową pomoc prawną w zakresie dochodzenia odszkodowań z tytułu uchwalenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Klientów zainteresowanych pomocą prawną w powyższym zakresie oraz w razie wszelkich pytań i wątpliwości serdecznie zapraszamy do kontaktu. Służymy pomocą na każdym etapie sprawy.